کنترل و درمان بیمارانی تحت درمان با اشعه (رادیوتراپی)

کنترل و درمان بیمارانی تحت درمان با اشعه (رادیوتراپی)

استفاده از اشعه در حالت ایده ال بستگی به توانایی آن برای تخریب سلولهای نئوپلاستیک بدون آسیب رساندن به سلولهای نرمال دارد. در عمل این واقعه هرگز اتفاق نمی افتد و بافتهای نرمال نیز دچار اثرات جانبی سوء ناشی از اشعه می شوند.

نکته:

هر نئوپلاسمی را میتوان با اشعه (در صورتی که دور آن کافی باشد) تخریب کرد. تنها فاکتور محدود کننده مقدار اشعه ای است که بافتهای اطراف قادر به تحمل آن می باشند.

نکته:

رادیو تراپی سلولهای نئوپلاستیک و نرمال را با تداخل در ماده هسته ای لازم برای تکثیر و نگهداری سلول (و یا هر دو) تخریب می کند. هرچه سرعت تولید مثل سلول بالاتر باشد.

بافت مذکور به اثرات مخرب اشعه حساستر است (سلولهای نئوپلاستیک که قدرت تکثیر بالایی دارند به نسبت بیشتر تخریب می شوند). سلولهای خونساز، سلولهای اپی تلیال و اندو تلیایی نیز بعلت سرعت تکثیر بالا بعد از شروع درمان رادیوتراپی تحت تاثیر بیشتری قرار می گیرند.

نکته:

تغییرات مخاط دهان به علت عروق خونی آن پس از زمان اندکی از شروع درمان قابل توجه است در حالی که استخوان و غدد بزاقی نسبتاً به اشعه مقاومند اگر چه در طولانی مدت به علت تغییرات عروقی تحت تاثیر قرار می گیرند.

تاثیر اشعه بر روی مخاط دهان:

اثر اولیه رادیوتراپی بر روی مخاط دهان در هفته اول و یا دوم مشاهده می شود و به صورت اریتم (قرمزی) که میتواند به موکوزیت شدید پیشرفت کند و در نهایت با زخم همراه باشد خود را نشان می دهد.

همچنین درد و دیفاژی ممکـن است به قدری شدید باشـد که تغذیه بیمار را با اختـلال روبرو کند. این علائم پس از اتمام دوره رادیوتراپی فروکش می کند،  جوانه های چشایی (که از سلولهای اپی تلیالی تشکیل شده اند) نیز دچار تغییرات قابل توجهی می شوند و از دست رفتن حس چشایی یک شکایت عمده در اوایل درمان است بعد از درمان و بسته به کیفیت و کمیت بزاق باقیمانده این مشکل به تدریج حل می شود.